De Nederlandse Mededingsautoriteit Nma sluit niet uit dat Nederlandse banken afspraken maken over de hypotheekrente. De Nma gaat daarom een nader onderzoek instellen naar prijsafspraken over hypotheken.
De marges die banken op de hypotheekrente maken is sinds medio 2009 hoog, niet alleen in vergelijking met het verleden, maar ook in vergelijking met Duitsland, België en Frankrijk. Dat concludeert de Nma in een maandag verschenen rapport. Het rapport bevat de uitkomsten van een quick scan naar de hypotheekrente in Nederland. De uitkomsten zijn voor de kartelwaakhond voldoende reden om een diepgravend onderzoek in te stellen.
Hoge marges teken van prijsafspraken over hypotheken?
“Hoge marges kunnen duiden op een gebrek aan marktwerking”, aldus Pieter Kalbfleisch, voorzitter van de raad van bestuur van de NMa. “Mogelijk zijn er ook nog andere verklaringen. Ik vind het daarom belangrijk, zeker gezien in het licht van de maatschappelijke commotie, dat de NMa dit nader gaat onderzoeken. Een gebrek aan marktwerking kan onnodige hoge tarieven tot gevolg hebben.”
Marges op hypotheken 0,3 tot 1 procentpunt hoger
Voor de verstrekking van hypotheken gebruiken banken geld dat ze van spaarders hebben gekregen of dat ze zelf hebben geleend op de internationale kapitaalmarkten. In de quick scan houdt de NMa rekening met diverse stijgingen in de kosten van de financiering. Dit geldt bijvoorbeeld voor veranderingen van risicopremies en het gebruik van duurdere financieringsbronnen zoals spaargeld. Afhankelijk van de gebruikte methode voor de kostenberekening, ligt de marge bij de meest gangbare hypotheekvormen na juli 2009 0,3 tot 1 procentpunt hoger.
Tegenover de NMa heeft de Nederlandse Vereniging van Banken verklaard dat banken hogere kosten moeten maken om geld aan te trekken en dat het verstrekken van hypotheken sinds de kredietcrisis risicovoller is geworden.
Breder onderzoek naar prijsafspraken hypotheken
De quickscan is onderdeel van een breder onderzoek naar de marktwerking op de hypotheekmarkt. Onder meer de Vereniging Eigen Huis had aangedrongen op zo’n onderzoek. De NMa hoopt komend voorjaar de resultaten van het uitgebreidere onderzoek te kunnen presenteren.
In Nederland hebben zo’n 3,5 miljoen huishoudens een hypotheek op een totaal van bijna vier miljoen eigen woningen. In totaal staat in Nederland voor zo’n 590 miljard euro hypotheekschuld uit.
De volledige quickscan staat op de site van de NMa. Op zoek naar de scherpste hypotheek? Vraag online meerdere hypotheekoffertes aan. Update: de NMA is gefuseerd en heet tegenwoordig Autoriteit Consument en Markt.
In een reactie zegt de Nederlandse Vereniging van Banken (NVB) dat de NMa haar heeft laten weten dat er geen verdenking en ook geen vermoeden bestaat van een prijsafspraak of kunstmatig hoge kosten. De NVB ziet het onderzoek dan ook met vertrouwen tegemoet.
Update: de Nederlandse Mededingingsautoriteit is in 2013 opgegaan in de Autoriteit Consument en Markt.
