De nieuwe hypotheeknormen in 2023 zijn bekend. Of jij in 2023 meer of minder kunt lenen dan in 2022 hangt af van je loonstijging. Door de hoge inflatie kan het gebeuren dat je in 2023 minder hypotheek kunt krijgen dan in 2022. Maar als je loon stijgt met het gemiddelde CAO-loon (3,7 %), kun je nog wel iets meer lenen dan in 2022. Bekijk de rekenvoorbeeld.
Het Nationaal Instituut Budgetvoorlichting (Nibud) heeft haar adviesrapport Financieringslastnormen 2023 naar de Tweede Kamer heeft gestuurd. Daarin staan de nieuwe hypotheeknormen voor 2021. Dat advies wordt sinds 2013 door het kabinet gebruikt om maximale hypotheeknormen voor te schrijven aan hypotheekverstrekkers.
Maximale leencapaciteit in 2023
Aanvankelijk zag het er naar uit dat de maximale leencapaciteit in 2023 vanwege de inflatie en de hoge energieprijzen een stuk lager zou liggen dan in 2022. Maar dankzij de maatregelen van het kabinet voor koopkrachtreparatie hoeven de leennormen minder strak aangetrokken te worden dan eerst gedacht, aldus het Nibud.
Desondanks is de inflatie dusdanig hoog, dat bij een gelijkblijvende hypotheekrente en een gelijkblijvend salaris de meeste huishoudens minder kunnen lenen voor een hypotheek dan in 2022. Alleen als je een flinke loonstijging krijgt, kun je in 2023 wel meer lenen dan in 2022. Maar nog altijd heeft de stijgende hypotheekrente in 2022 veel meer invloed op je leencapaciteit dan het aantrekken van de financieringsnormen.
De maximaal te financieren hypotheek blijft op 100 procent van de woningwaarde, zo had het vorige kabinet al eerder bepaald. Tip: Weet je al hoeveel hypotheek je maximaal kunt krijgen en wil je op een huis bieden? Met een biedverzekering of hypotheekverklaring ben je een stuk aantrekkelijker voor een verkoper.
Lagere hypotheeknormen in 2023 voor huishoudens tot 31.000 euro inkomen
Vanwege de torenhoge inflatie heeft het Nibud extra berekeningen gemaakt om te kijken of alle huishoudens hun minimale uitgaven en energiekosten in 2023 kunnen betalen. Alleen huishoudens die minder verdienen dan 31.000 euro per jaar, zouden in de gevarenzone komen. Daarom heeft het Nibud geadviseerd voor deze huishoudens de hypotheeknormen in 2023 te verlagen.
Sowieso daalt voor alle huishoudens die geen loonstijging krijgen de maximale hypotheek in 2023. Die daling is het sterkst bij huishoudens met een laag inkomen, want zij worden het hardst geraakt door de inflatie. Maar ook huishoudens met een hoog inkomen die geen loonsverhoging krijgen, moeten rekenen op een lagere leencapaciteit. Dat komt doordat de hypotheekrenteaftrek in de hoogste belastingschijf daalt.
Hogere leennormen voor tweeverdieners
Tweeverdieners kunnen in 2023 meer lenen. Dat komt doordat het tweede inkomen voor vanaf 1 januari 2023 volledig mag meetellen bij de berekening van de maximale leencapaciteit. Tweeverdieners kunnen dan dezelfde hypotheek krijgen als eenverdieners met hetzelfde bruto-inkomen. Beide inkomens worden voor 100 procent meegeteld bij het bepalen van het financieringslastpercentage. In 2022 telde het laagste inkomen voor negentig procent mee. En in 2019 was dat nog voor zeventig procent.
Rekenvoorbeelden hypotheeknormen in 2023
We geven een paar voorbeelden uit het Nibud-advies.
Hypotheeknormen in 2023 voor bruto jaarinkomen van 35.000 euro
Houshoudens die in 2023 een brutojaarinkomen van 35.000 euro hadden, konden in 2022 een hypotheek van 154.299 euro krijgen. Als ze in 2023 geen loonsverhoging krijgen en de hypotheekrente blijft op gemiddeld 3,75 % dan kunnen ze nog maar 151.150 euro hypotheek krijgen, een verschil van 3149 euro. En als de hypotheekrente in 2023 stijgt naar 5 procent, dan kan datzelfde huishouden nog maar 138.547 euro hypotheek krijgen. Maar krijgen ze een loonstijging van gemiddeld 3,7 procent, dan stijgt hun leencapaciteit naar 156.743 euro, een plus van 2.444 euro.
Hypotheeknormen in 2023 voor bruto jaarinkomen van 50.000 euro
Had je in 2022 een brutojaarinkomen van 50.000 euro, dan kon je 220.427 euro lenen voor een huis bij een rente van 3,75 procent. Als je inkomen en de hypotheekrente in 2023 gelijk blijven, dan kun je in 2023 nog maar 215.929 euro lenen, een verschil van bijna 4500 euro. Maar stijgt de hypotheekrente naar 5 procent, dan daalt je leencapaciteit naar 197.924 euro. Krijg je er 3,7 procent loonstijging bij, dan stijgt de leencapaciteit naar 223.918 euro.
Hypotheeknormen in 2023 voor bruto jaarinkomen van 70.000 euro
Voor huishoudens met een brutojaarinkomen van 70.000 euro in 2022 ziet het beeld er weer anders uit. Zij kunnen bij een rente van 3,75 procent in 2022 een hypotheek van 340.088 euro krijgen. Blijven bruto jaarinkomen en de hypotheekrente hetzelfde, dan daalt die leencapaciteit in 2023 naar 333.790 euro, een daling van bijna 6300 euro. Maar profiteert dat huishouden van een gemiddelde loonstijging van 3,7 procent, dan stijgt de leencapaciteit naar 352.671, een stijging van ruim 12.500 euro.
Hogere hypotheeknormen voor duurzame woningen
Huiseigenaren die hun huis willen verduurzamen kunnen daarvoor in 2023, net als in 2022, meer hypotheek lenen. Voor de meest voorkomende maatregelen zoals zonnepanelen, kan een huishouden maximaal € 9.000 extra lenen en voor nul-op-de-meterwoningen € 25.000. Gezien de onduidelijkheid in de energietarieven heeft het Nibud deze extra bedragen voor 2023 niet aangepast.
Verder pleit het Nibud ervoor om in 2024 de mate van energiezuinigheid van een woning een belangrijkere rol te laten spelen bij de hoogte van de maximale hypotheek. Maar dat moet alleen als dat via een hanteerbare regeling kan en er aandacht is voor mensen in een energieonzuinige woning.
Gevolgen hypotheeknormen bespreken met een adviseur
Wil je weten wat de nieuwe hypotheeknormen in 2020 voor jouw leencapaciteit betekenen? Maak dan een afspraak met een hypotheekadviseur van Frits, Aegon en Hypotheekvisie (ook webcamadvies) of vraag direct een hypotheekofferte aan bij Hypotheek-Rentetarieven.nl of het NationaalBespaarcentrum.
